Kalkvoegen in 7 eenvoudige stappen.
Voegen repareren met kalk, zoals luchtkalk en putkalk, en (natuurlijk) hydraulische kalk hebben belangrijke voordelen ten opzichte van mortels die gemaakt zijn van cement. Ze zijn over het algemeen zachter en poreuzer, waardoor het vocht uit de voegen kan verdampen in plaats van uit de steen. Dit helpt het vochtgehalte in de muur te verlagen en vermindert de ophoping van oplosbare zouten in het stenen oppervlak. Zoals met alle materialen op basis van kalkdeeg vereist het beste resultaat geduld. Een zorgvuldige controle van het droogproces en de mate van carbonatatie geeft als beloning een goed uitziende en duurzame mortel..
Wist je dat:
Voegwerk van kalk milieuvriendelijker is dan voegwerk van cement omdat het veel minder energie vereist om te produceren en minder CO2 uitstoot.
Stap 1: Voorbereiding van de muur
Voordat u begint met het repareren van de voegen, is het belangrijk om het bestaande voegwerk goed voor te bereiden. Het oude, gebrekkige voegwerk moet worden uitgehakt tot een diepte die gelijk is aan 1,5 tot tweemaal de breedte van de voeg. Hierdoor ontstaat er voldoende ruimte om de nieuwe kalkmortel aan te brengen en zorgt dit voor een goede hechting van de nieuwe voeg.
Het is belangrijk om de achterkant van de voeg grofweg vierkant te maken. Zo kan de nieuwe voegmortel goed kan hechten aan de stenen. Dit kan worden gedaan met gekamde voegbeitels. Die voorkomen dat de stenen beschadigd raken tijdens het verwijderen van het oude voegwerk.
Zorg ervoor dat het oppervlak schoon en vrij is van losse stukjes en stof voordat u verder gaat. Op deze manier zal de nieuwe voegmortel beter hechten aan het oppervlak en een duurzamere reparatie opleveren.
Stap 2. Bevochtigen:
Voordat u begint met het aanbrengen van de nieuwe kalkmortel moeten de voegen goed voor bevochtigd worden. Dit helpt om de hechting van de nieuwe mortel aan het oppervlak te verbeteren en voorkomt dat de vochtigheid uit de nieuwe mortel wordt gezogen, waardoor deze te snel droogt en niet goed hecht. Doe dit de dag voordat je begint en voor aanvang nogmaals maar voorkom dat er een waterfilm staat op de stenen of bakstenen voordat u gaat voegen om smet op de muur te voorkomen.
De kalkmortel moet zo droog zijn als praktisch mogelijk is om mee te voegen. Dit maakt een maximale verdichting van de voeg mogelijk en vermindert de kans tot krimpscheuren en smet op de stenen.
Stap 3. Welke receptuur kalkvoeg:
Bij het repareren of restaureren van voegen adviseren wij om eerst contact met ons op te nemen voor advies over de meest geschikte kalkmortel of voor het uitvoeren van een mortelonderzoek en analyse.
Over het algemeen is bij monumenten van vóór de industriële revolutie een luchtkalkmortel, al dan niet met een hydraulische toeslag, de meest voorkomende keuze. Een goede keuze kan onze veel besproken 3/1 gerijpte putkalk mix zijn, bestaande uit scherp, goed gesorteerd zand en lang gerijpt kalkdeeg. Deze mix kan zowel binnen als buiten worden gebruikt en puzzolaan kan worden toegevoegd in vochtige, vorstgevoelige of zeer blootgestelde situaties om de druksterkte en vorstbestendigheid van de mortel te verhogen. Het toevoegen van puzzolaan leidt niet tot directe verharding, maar zal na enkele dagen langzaam enige extra druksterkte aan de mortel toevoegen. Als alternatief kan ook een zwakke hydraulische toeslag of NHL-mortel worden gebruikt. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie over de mogelijkheden.
Stap 4: Voorbereiden en mengen van kalkmortel
Voordat u begint met het repareren van voegen met (put)kalk is het belangrijk om de kalkmortel goed voor te bereiden. Kalkmortels hebben er baat bij als ze minimaal een paar weken voor gebruik worden gemengd. Dit proces wordt ook wel rijpen, in de rot zetten of verouderen genoemd. Het rijpen van de kalkmortel verbetert de kwaliteit en vermindert de kans op krimp en scheurvorming.
Wanneer de kalkmortel voldoende heeft gerijpt, moet deze vóór gebruik opnieuw worden “opgeklopt”, “opgewreven” of gestampt om deze kneedbaar te maken. Hierdoor worden de aanwezige luchtbelletjes uit de mortel verwijderd en wordt de consistentie verbeterd. Dit zorgt voor een betere hechting en verdichting van de kalkmortel in de voegen. Door de kalkmortel goed voor te bereiden en op de juiste manier te mengen zal de reparatie van de voegen een duurzamere oplossing bieden.
Stap 5. Voegen repareren met kalk:
Start met voegen aan de bovenkant van de muur, zodat er tijdens het voegen schoongemaakt en beneveld kan worden. Gebruik een voegspijker in de juiste maat en druk de mortel met een zettende beweging vanaf een spaarbord in de voeg. Als de voegen dieper zijn dan 20 mm, is het nodig om deze voor te voegen. Dit doe je om krimpen van de mortel te voorkomen. Werk de voeg af zoals het belendende intacte metselwerk. Strijk de voegen bijvoorbeeld vlak af of maak ze iets verzonken. Let op: verzonken voegen accentueren de steen.
Stap 6. Borstelen, afvegen of beslaan:
Deze stap is van groot belang omdat dit het uiteindelijke visuele beeld van de muur bepaalt en vaak het eerste is wat mensen opvalt bij een restauratie. Zodra de mortel stevig genoeg is om te vegen zonder te smetten maar nog steeds vervormbaar genoeg om te bewerken, is het tijd om de voegen te borstelen, af te vegen of te beslaan. Dit geeft het voegwerk een grovere textuur en benadrukt het aggregaat. Als het voegwerk te grof is kan een zachte stoffer worden gebruikt voor de finishing touch. Het is belangrijk om deze stappen zorgvuldig uit te voeren om het gewenste visuele effect te bereiken.
Stap 7. Bescherming van de voegen tijdens het uitharden:
De bescherming van de voegen tijdens het uitharden is cruciaal voor het uiteindelijke succes van de restauratie. Bij voegwerk in buitengevels moet er regelmatig schoon water over de voegen worden gesproeid om uitdroging te voorkomen. Het voegwerk moet daarnaast beschermd worden tegen direct zonlicht en wind om scheuren te voorkomen.
In de winter is het belangrijk om het voegwerk te beschermen tegen regen en vorst. Hierbij wordt het gebruik van jute doeken aanbevolen in zowel zomer- als winterkwaliteit. Door deze maatregelen zal het voegwerk goed kunnen uitharden en zal het een lange levensduur hebben.
Verbruik voor voegen repareren met kalk:
20 kg kalkmortel is ongeveer voldoende voor 3 tot 4 vierkante meter voegwerk met kalk op een gemetselde muur met voegen van 8 mm breed en 16 mm diep. Het is echter belangrijk om te onthouden dat de exacte hoeveelheid kalkmortel die nodig is afhankelijk kan zijn van verschillende factoren. Zoals de grootte van de stenen en de diepte en breedte van de voegen. Het is daarom aan te raden om de benodigde hoeveelheid kalkmortel nauwkeurig te berekenen voordat u begint met het restauratieproces.
Veiligheid:
Kalk is bijtend. Draag altijd oogbescherming en beschermende handschoenen en kleding en volg de veiligheidsinstructies op de etiketten. Onze adviezen en informatie worden te goeder trouw gegeven. Het is belangrijk dat gebruikers zich ervan vergewissen dat zij een geschikt product hebben gekozen. Zorg dat je over ervaring of over voldoende vakbekwaam personeel beschikt.
Planning en tijd van het jaar:
Let erop dat je niet te laat of te vroeg in het jaar voegen repareert met kalk i.v.m. vorstschade. Het is belangrijk te voorkomen dat zich kort na het aanbrengen vorstkristallen in de mortel vormen. Hier zijn belangrijke verschillen in het gebruik tussen hydraulische, puzzolane en luchtkalkmortels. Bij luchtkalkmortel duurt het uiteindelijke uithardingsproces tot een maand per millimeter dikte. Het kan dus 20 maanden duren voordat mortel tot een diepte van 20 mm is uitgehard.
Bij hydraulische mortels wordt aangenomen dat deze vorstbestendig is als een druksterkte heeft van ten minste 2-3 N/mm². Het is echter belangrijk om te benadrukken dat er geen specifieke druksterkte is die de vorstbestendigheid van kalkmortel garandeert. Daarom is het altijd het beste om de instructies van de fabrikant te volgen. Win professioneel advies in bij het kiezen van de juiste kalkmortel voor een specifieke toepassing.
KALKSHOP TIP: Waarom boekt u geen praktijkcursus voegen repareren met kalk
De kalkshop raadt aan om een praktijkcursus van één dag te boeken. Zo leer je om onder gecontroleerde omstandigheden en onder toezicht van onze specialisten ervaring op te doen met kalkvoegen. Dit kan zowel bij u op het werk als bij één van onze geselecteerde specialisten.
Dit kan een goede manier zijn om de techniek te leren en vertrouwen te krijgen voordat u zelf aan de slag gaat met een project. Zo kan het helpen om fouten en problemen te voorkomen die kunnen ontstaan door gebrek aan kennis of ervaring. Tevens een goede gelegenheid om vragen te stellen aan één van de deskundige on meer te leren over de verschillende soorten kalkmortels en hun toepassingen.